Turbo Basınç Sensörü

Turbo Basınç Sensörü

Gaz ve sıvıların basıncını ölçen alete, turbo basınç sensörü deniyor. Turbo basınç sensörünün görevi ise turbo beslenmesinin emme manifolduna yani motorun bir parçasına ilettiği havanın, basıncını tespit ederek motor kontrol bölmesine yani ECU’ya yollaması olarak ifade ediliyor. Özellikle dizel motora sahip olan otomobillerde, turbo şarj basıncının ayarlanabilmesi için sensörlerden gelen sinyaller, göz önünde bulunduruluyor. Basınç değişimi sonrasında direnci değiştiren sensör, içerisindeki elektrik direnci ve hava basıncı ile değişim gösteriyor. Daha sonra elektronik devre ile oluşan bu direnç değişimi voltaja dönüşüyor ve voltaj sinyali ismi altında kontrol bölmesine yollanıyor. Basıncın yükselmesi ile eş değer bir şekilde sensörün voltajı da artış gösteriyor. Böylece kontrol bölmesi sensörden gelen her bir sinyali, basınç değeri ismi altında değerlendiriyor. Motorun çalıştığı zamanlarda emme elemanlarında negatif basınç meydana gelirken, turbo kullanımı ile bu basınç tam tersi pozitif basınç olma yönünde bir değişim gösteriyor. Turbo basınç sensörü sadece 4 bar seviyesine kadar olan değerleri ölçebiliyor. Günümüzde gelişen teknoloji sayesinde turbo basınç sensörü hem dizel hemde benzinli motorlara sahip birçok araçta kullanılabiliyor. Benzinli otomobillerde kullanılan turbo basınç sensörü, süperşarj ve egzoz şarj olarak iki farklı gruba ayrılıyor. Kompresör hareketini bir kayış yardımıyla motordan sağlayan süper şarj, düşük devirli araçlarda motorun havalanmasını sağlıyor. Hareketini egzoz gazından alan egzoz şarj genellikle çok daha yüksek devirde çalışan motor çeşitlerinde kullanılıyor. Farklı markalar tarafından satışa sunulan turbo basınç sensörü çeşitlerini Pazarama.com ile görüntüleyerek aracınıza uygun bir modele kolayca ulaşabilirsiniz.

Turbo Basınç Sensörü Nedir?

“Turbo basınç sensörü nedir?” sorusu, sıvı ve gazların basıncını ölçen alet olarak cevaplanabilir. Turbo beslenmesinin emme manifolduna gönderdiği basınçlı havanın basıncının ölçülmesi ve motor kontrol ünitesine (ECU) gönderilmesi turbo basınç sensörünün ana görevi olarak söylenebilir. Dizel motorlu araçlarda turbo şarj basıncını ayarlamak için sensörden gelen sinyaller kullanılıyor. Turbo basınç sensörü genel olarak emilen hava sıcaklık sensörü ile beraber görev yapıyor. Bazı otomobillerde basınç sensörü ile sıcaklık sensörü ayrı iki sensör olarak yer alıyor. Hava giriş hattının üzerinde bulunan emme manifoldu, turbo şarjdan gönderilen basınçlı havanın basıncını ve sıcaklığını ölçerek ECU’ya iletiyor. ECU tarafından turbo şarj basıncının ayarlanmasını temel alan sinyaller, sensörden gelerek doğrudan motor performansına etki ediyor. Turbo basınç sensörü, emme manifolduna gönderdiği havasının basıncını hatta sıcaklığını ölçüyor. Aynı zamanda enjeksiyon miktarı ve zamanlaması için hava yoğunluğunun hesaplanmasına imkan tanıyor.

Turbo Basınç Sensörü Nasıl Çalışır?

Turbo basınç sensörünün içerisinde elektriksel direnci hava basıncı değişimiyle değiştiren bir eleman yer alıyor. Basınç değişimiyle direnci değiştiren sensör, bir elektronik devreyle bu direnç değişimini voltaj değişimine dönüştürüyor. Bunun sonucunda ise voltaj sinyali elektronik kontrol ünitesine (ECU) gönderiliyor. Turbo basıncı artış gösterdikçe sensörün gerilimi de artıyor. ECU, sensörden gelen her voltaj sinyalini bir basınç değeri olarak okuyor. Motor çalıştığı zaman emme manifoldunda vakum (negatif basınç) oluşuyor. Turbo beslemesi ile bu basınç değeri pozitife dönüşüyor. Turbo basınç değeri 4 bar basınca kadar basınç değerlerini algılayabiliyor. 5 voltluk bir gerilimle beslenen turbo basınç sensörünün soketinde genellikle 3 adet pin yani bağlantı ucu bulunuyor. Bu bağlantı uçlarına sinyal ucu da deniyor ve + uç ile - uç olarak ifade ediliyor. Bazı motor çeşitlerinde turbo basınç sensörü ve emilen hava sıcaklık sensörü birlikte tek yapı içinde yer alıyor. Bu sensörlerde 4 adet pin yer alıyor ve ilave 1 adet pinden sıcaklık bilgisi iletiliyor. Turbo şarj basıncının ayarlanmasında düzeltici bir etkiye sahip olan emilen hava sıcaklık sensörü, turbodan gelen havanın sıcaklığını ölçüyor. Emilen hava sıcaklık sensörü azaldığında ECU hafızasındaki yedek bir değeri referans alıyor ve motor performansı düşebiliyor.

Turbo Basınç Sensörü Hangi Araçlarda Kullanılır?

Güncel teknoloji ile üretilen hem benzinli hemde dizel motorlu araçlarda turbo şarj sistemleri kullanılıyor. Benzinli motora sahip olan araçlarda iki çeşit turbo şarj değerlendirilebiliyor. Bunlardan biri süperşarj diğeri ise egzoz turbo şarj olarak ön plana çıkıyor. Düşük devirlerde motora hava beslemesi yapan süperşarj, kompresörü hareketini bir kayış yardımıyla motordan alıyor. Egzoz turbo şarj ise daha yüksek devirlerde hava beslemesi yapıyor ve hareketini motor egzoz gazından sağlıyor. Araçların motorunda birden çok çeşitte turbo beslemesi kullanılıyor. Örneğin; yalnızca süper şarjlı benzinli motorlar, hem süperşarj hemde turbo şarjlı motorlar, egzoz turbo şarjlı dizel motorlar ve çift turbolu dizel motorlar olarak sayılabiliyor.

Turbo Basınç Sensörü Arızası Nelerdir?

Turbo basınç sensörü arızası yaşandığında şarj basıncı ayarlanamıyor ve motor performansı düşüş gösteriyor. Basınç sensörünün arıza nedenleri arasında; sensör ucunun kir ve yağla kaplanması yani kirlenmesi, sensörün çalışma ömrünün bitmesi, sensör soket bağlantısında boşluk olması, sensör bağlantı kablolarında kopukluk yani kısa devre olması, ECU’nun arızalanması ve oksitlenme veya kir - çamur - yağ birikmesi sayılabiliyor. Sensörün kirlenmesi durumunda uygun bir sıvı ile temizlenmesi gerekiyor. Ayrıca turbo basınç sensörü temizliği ürünün ömrünü uzatıyor. Turbo basınç sensörü arızalandığı zaman veya aşırı yüksek basınç sinyali gönderdiğinde, motor kontrol ünitesi motoru korumak adına sınırlı çalışma moduna geçiyor. Motorun gücü sınırlandırılıyor ve çekişi yani torku düşüyor. Bunun sonucunda da turbo şarjın basınç ayarı yapılamıyor. Dizel motorlu araçlarda turbo basınç sensörü arızalandığı zaman görülen etkiler;

-        Turbo basınç beslemesi ayarlanamıyor.

-        Turbo şarjın gönderdiği hava basıncı azalış gösteriyor.

-        Motor gücü yani devri sınırlandırılıyor ve çekiş düşüyor.

-        Aracın yakıt püskürtme miktarı azaltılıyor.

-        EGR sistemi iptal ediliyor.

Turbo Basınç Sensörü Nerededir?

Turbo basınç sensörü nerede yer alıyor sorusunun yanıtı araç sahipleri tarafından merak edilebiliyor. Emme manifoldu giriş hattındaki plastik boruda intercooler’dan sonra yer alan turbo basınç sensörü, sonda şeklinde ucu hava hattına bakacak şekilde monte ediliyor. Dizel araçlarda intercooler’dan sonra emme manifolduna giden hava hattı üzerinde ya da emme manifoldu üzerinde bulunan turbo basınç sensörü, intercooler’dan sonraki havanın basıncını ölçüyor. Ayrıca turbo basınç sensörünün sızdırmazlık contası ve montaj civatası bulunuyor. Benzinli çift turbolu yani hem egzoz turbo şarjına hemde süper şarja sahip olan araçlarda turbo basınç sensörü, intercooler’dan sonra, gaz kelebeğinden ise önce bulunuyor. Bazı araçlarda turbo basınç sensörü hortumlarla beraber emme manifoldu giriş hattına bağlı olarak agrı bir yerde de yer alabiliyor.

Turbo Basınç Sensörü ile Mutlak Basınç Sensörü Arasındaki Farklar

Turbo basınç sensörü mutlak basınç sensörü ile yapı ve çalışma prensibi açısından benzerlik gösteriyor. Ancak iki sensörün de görevi birbirinden farklı oluyor. Örneğin; benzinli dizel atmosferik motorlarda turbo basınç sensörü bulunmuyor doğal emişle çalışıyor. Benzinli dizel turbo şarjlı motorlarda hem emme manifoldu basınç sensörü yani MAP hemde turbo şarj basınç sensörü ayrı ayrı yer alıyor.

Turbo Basınç Sensörü Fiyatları

Turbo basınç sensörü fiyatları markasına ve çeşidine göre değişiklik gösteriyor. En cazip fiyatlı turbo basınç sensörü araştırmanızı Pazarama.com üzerinden yapabilirsiniz. Online alışverişe özel sunulan fırsatları değerlendirerek bütçenizi koruyabilirsiniz.